Coccidiosesoorten bij Beter Leven 1 ster-vleeskuikens

Coccidiose is een ziekte die relatief veel voorkomt bij kippen. De oorzaak is de darmparasiet ‘Eimeria’. Bij pluimvee zijn zeven soorten ‘Eimeria’ bekend, drie daarvan zijn relevant voor reguliere vleeskuikens, maar bij Beter Leven 1 ster-vleeskuikens (BL1S-vleeskuikens) kunnen ook nog twee andere soorten voor schade zorgen. Doordat BL1S-vleeskuikens twee weken langer leven dan reguliere vleeskuikens lijkt het erop dat ze risico lopen op meerdere soorten coccidiose dan we gewend zijn.

Vleeskuikens die wat in elkaar gedoken zitten, uitstaande plukkerige veren hebben en waarvan de mest te nat (diarree) is, te veel witte fractie heeft of te voerkleurig is, met oranje slijm. Elke pluimveehouder die dergelijke signalen in zijn stal ziet, weet wat dat kan betekenen: coccidiose. Lastiger wordt het als de vleeskuikens geen duidelijke signalen van ziekte vertonen tijdens de ronde. Terwijl aan het einde van de ronde wel een mindere groei en hogere voederconversie wordt vastgesteld als gevolg van coccidiose. Iets wat bij BL1S lijkt te gebeuren.

Het bekende plaatje: zeven soorten ‘Eimeria’

Bij pluimvee zijn er zeven soorten ‘Eimeria’ bekend: Eimeria acervulina, Eimeria maxima, Eimeria tenella, Eimeria brunetti, Eimeria necatrix, Eimeria mitis, Eimeria praecox. Bij reguliere vleeskuikens die geslacht worden rond de leeftijd van 42 dagen, zijn er drie relevant: Eimeria acervulina, Eimeria maxima en Eimeria tenella. Eimeria acervulina geeft witte streepvormige letsels in het begin van de dunne darm, Eimeria maxima geeft puntbloedingen in het middendeel van de dunne darm en Eimeria tenella zorgt voor bloedingen in de blindedarm.

Brunetti en Necatrix

Bij pluimvee dat ouder wordt, kunnen naast bovengenoemde ‘Eimeria’-stammen ook Eimeria brunetti en Eimeria necatrix voorkomen en voor schade zorgen. Eimeria brunetti verhoogt het risico op Clostridium perfringens, overgroei. Eimeria necatrix heeft een langzame cyclusontwikkeling en kan voor hoge uitval zorgen. Reguliere vleeskuikens zijn ook gevoelig voor deze coccidiose-soorten, maar door hun vroege slachtleeftijd, komt de soort niet tot uiting. Eimeria brunetti en Eimeria necatrix tonen zich met name in het oudere kuiken, het reguliere is dan al geslacht. BL1S-vleeskuikens worden geslacht op 56 dagen, twee weken later dan reguliere vleeskuikens. Mogelijk lopen ze hierdoor risico op meerdere soorten coccidiose dan we in het gangbare systeem gewend zijn.

Mestmonsters ondersteunen deze theorie. Omdat we zekerheid wilden hebben, en er nog veel onduidelijk is over BL1S hebben we in het eerste halfjaar van 2022 mestmonsters verzameld en deze laten analyseren op voorkomen van verschillende coccidiose-soorten. Wat bleek? In mestmonsters van koppels BL1S-vleeskuikens zijn Eimeria necatrixi en Eimeria brunetti gevonden¹.

Preventieve aanpak

Voor Elanco is dit een eerste aanwijzing dat BL1S-vleeskuikens risico lopen op meerdere coccidiosesoorten. We zijn dan ook bezig om het precieze verloop, de prevalentie en de impact (schade) verder in kaart te brengen. Daarnaast kijkt Elanco kritisch naar de anticoccidiosestrategie: is de aanpak voor reguliere vleeskuikens 1 op 1 te kopiëren naar BL1S-vleeskuikens? Lees hier meer over in dit artikel. 

1 Elanco Data on File