Hittestapeling: Hoe bereid je je pluimveebedrijf voor op een temperatuurstijging
Juli 2021
Door klimaatverandering krijgen we in Nederland te maken met hogere temperaturen. Wat kun je als pluimveehouder doen om hittestress, wat wij liever hittestapeling noemen, te voorkomen?
De verandering van het buitenklimaat heeft ook gevolgen voor de pluimveehouder. Dat werd duidelijk tijdens een speciaal webinar dat Elanco organiseerde rondom dit thema. Henk Rodenboog, zoötechnisch en internationaal pluimveespecialist bij De Heus Animal Nutrition vertelde wat je als pluimveehouder kunt doen tegen de steeds extremere weersomstandigheden. Maatregelen kunnen gericht zijn op de dieren, de omgeving van de stal en het klimaat in de stal.
Infographic hittestapeling bij pluimvee: Elanco
Dieren voorbereiden op hittestapeling
Volgens Rodenboog kun je dieren voorbereiden op hete periodes. Uit onderzoek blijkt dat wanneer je kuikens op een leeftijd van 6 – 7 dagen een warmteprikkel geeft, de dieren ‘hittestapeling-eiwitten’ ontwikkelen. Daarmee zijn de kuikens op het einde van de ronde beter bestand tegen hoge temperaturen en treedt minder snel hittestapeling op. “Je kunt de dieren op deze manier als het ware programmeren. Beschermen tegen hittestapeling is een kwestie van vooruitkijken. In dit geval zelfs vier weken vooruit”, aldus Rodenboog.
Comforttemperatuur verhogen
Iets minder ver vooruitplannen vraagt het verhogen van de comforttemperatuur. Over het algemeen hanteren we een temperatuurrange van 20 tot 28 graden waarin het kuiken zich comfortabel voelt. “Een kip is echter flexibel”, stelt Rodenboog. Als er hete dagen in het vooruitzicht zijn, kun je de minimumtemperatuur wel 2 graden hoger aanhouden. Als regel geldt dat je maximaal 1 graad per dag kunt verschuiven. Dat houdt in dat je dit wel een paar dagen vooruit moet plannen, maar zo kun je het hittestapelingsmoment verschuiven van 28 naar 30 graden.
Dit kun je handmatig doen als zich een hete periode aandient of door de temperatuurcurve in het voorjaar aan te passen. “Standaard een hogere minimumtemperatuur aanhouden heeft als nadeel dat je in een koud voorjaar mogelijk wat extra moet stoken”, zegt Rodenboog.
Zorgen voor een koele stal
De stal en de stalomgeving hebben impact op het ontstaan van hittestapeling. Zo helpen oversteken voor extra schaduw bij de inlaatkleppen en geven bomen schaduw en verdamping (koeling). Rodenboog wijst pluimveehouders ervoor te waken dat er een ‘jungle’ rondom de stal ontstaat. “Hierin kan zich ongedierte verschuilen en verhoogt het risico op salmonella en AI.”
Goede mogelijkheden zijn te behalen door de stallen en de luchtinlaat aan de buitenkant met watergordijn of nevel van grondwater te koelen. Volgens zijn berekening levert dat bij een buitentemperatuur van 32 graden en een RV van 49% een potentiële koeling van 8,3 graden. Verder helpt goed isoleren om de hoge piektemperatuur buiten de stal te houden.
Ventilatiecapaciteit
Door lucht te verplaatsen (ventilatie) is het mogelijk om warmte van de kip af te voeren. Een luchtstroom van 1 m/s geeft een gevoelswaarde temperatuurdaling van 3 graden. Als de omgevingstemperatuur 32 graden is, ervaren vleeskuikens dat bij deze luchtstroom als een gevoelstemperatuur van van 29 graden. Volgens Rodenboog is het daarom belangrijk om voor voldoende ventilatiecapaciteit te zorgen.
