Veldonderzoek naar coccidiose bij Beter Leven 1 Ster Vleeskuikens

Coccidiose zorgt vaak onopgemerkt voor darmschade bij Beter Leven 1 Ster vleeskuikens. Dit blijkt uit veldonderzoek uitgevoerd door Elanco in het voorjaar van 2022. Negen verschillende pluimveehouders (17 stallen) uit Noord-Nederland hebben deelgenomen. Bij elk koppel is twee keer HTSi (autopsie-monitoring met het Health Tracking System) uitgevoerd, een PCR-test uitgevoerd en mest opgevangen doormiddel van de mestbox.

Onderzoeksopzet

Tijdens het onderzoek is rond twee verschillende leeftijden data verzameld. In onderstaande tabel is de onderzoeksopzet te lezen;

Het onderzoek is uitgevoerd bij op het eerste gezicht gezonde koppels. En telkens bij verschillende kuikens per koppel. De data worden beoordeeld op koppelniveau.

De mestbox

De mest wordt verzameld wanneer de kuikens over de mestbox lopen en dit gedurende een periode van 24 uur. Tijdens dit onderzoek bij langzamer groeiende kuikens werd de mestbox 24 keer gebruikt.

Resultaten van het onderzoek

Bij het veldonderzoek zijn van E.acervulina, E.maxima en E.tenella letsels waargenomen tijdens secties bij ogenschijnlijk gezonde langzamer groeiende kuikens. Bij PCR-onderzoek zijn daarnaast E.acervulina, E.maxima en E.tenella ook nog E.brunetti en E.necatrix aangetoond⁴. E.brunetti en E.necatrix zijn dus ook aanwezig bij ogenschijnlijk gezonde koppels langzaam groeiende vleeskuikens. Tot nu toe werden E.brunetti en E.necatrix alleen aangetoond bij langzamer groeiende vleeskuikens die zijn onderzocht vanwege ziekte en uitval in het koppel¹. Een belangrijke bevinding, waarvan de impact op de darmgezondheid nog verder moet onderzocht worden.

Over het algemeen wordt de grootste coccidioseschade gezien rond de 33 dagen². De coccidiosescores van E.maxima, E.acervulina en E.tenella blijken ook bij BL1S-kuikens hoger rond 33 dagen dan rond 51 dagen, wat zich ook reflecteert in de darmgezondheid.

De mest in de mestbox bleek geen goede weergave te geven van de darmgezondheid. De mest onder de mestbox is daarnaast na 24 uur niet erg vers en ligt onder strooisel. Om mest van BL1S-kuikens te beoordelen is het dus beter om verse mest te beoordelen. De mestbox heeft bij de langzamer groeiende kuikens niet hetzelfde resultaat als bij regulier vleeskuikens.

Veel mucus kan een indicatie geven van de aanwezigheid van E.maxima en de aanwezigheid van bloed kan een indicatie geven van de aanwezigheid van E.tenella^{2, 3}.

Conclusies

Met het uitvoeren van alleen sectie wordt niet duidelijk welke Eimeria soorten allemaal aanwezig zijn in de stal. Het kan dus van belang zijn om ook een PCR-test uit te voeren1,4. Vooral wanneer wordt gekozen voor een vaccinatie tegen coccidiose is het van belang om te weten welke soorten aanwezig zijn, want vaccins leveren namelijk alleen bescherming tegen de soorten coccidiose die in het vaccin zitten en niet alle vaccins bevatten E. brunetti en E. necatrix.

Bij het beoordelen van mest kan beter worden gekozen voor het beoordelen van mest tijdens de rondgang in de stal dan het gebruik van een mestbox.

tekst gaat verder onder kader

Aanbevelingen

Coccidiose zorgt vaak onopgemerkt toch voor darmschade bij langzamer groeiende kuikens. Dit kan zorgen voor vermindering van technische en financiële resultaten. Om de darmgezondheid en coccidiosedruk in de stal te monitoren is het van belang om controles uit te voeren. Een sectie is een momentopname. Herhaaldelijk monitoren van de (darm)gezondheid is daarom nodig om een beter beeld te krijgen van het koppel. Voer secties uit vanaf 4 weken leeftijd om de darmgezondheid en coccidioseletsels te monitoren. Door het uitvoeren van PCR-testen kunnen ook E.brunetti en E.necatrix in beeld worden gebracht^1,4. Afwijkingen in de mest vallen pas op als u erop gaat letten. Naast standaardafwijkingen zoals natte mest, belletjes op de blindedarmmest en tarwe in de mest, zijn er meer afwijkingen te vinden in de verse mest. Door regelmatig extra aandacht te geven aan het controleren van de mestkwaliteit tijdens de controleronde door de stal komen afwijkingen sneller in beeld en kunt u vervolgstappen nemen, zoals sectie uitvoeren om een beeld te krijgen van wat er zich in de kuikens afspeelt.