Choroby układu oddechowego są główną przyczyną śmiertelności związanej z chorobami zakaźnymi w całym cyklu produkcyjnym. Przy czym szacuje się, że są odpowiedzialne za 47% upadków na odchowalni, 75 % na tuczu oraz około 60 % w okresie od odsadzenia do zakończenia produkcji.1 Mimo że współczynnik śmiertelności jest znaczny, nie jest to jedyny negatywny skutek chorób układu oddechowego. Również świnie, które przeżywają epizody choroby układu oddechowego, często doświadczają spadku przyrostów masy ciała2, co wpływa na zyski z hodowli świń i bezpieczeństwo światowych dostaw żywności.
Przyczyny chorób układu oddechowego świń3,4
Choroby układu oddechowego u świń mają często charakter wieloczynnikowy i obejmują wiele różnych czynników zakaźnych. W wielu przypadkach pojedyncza pierwotna infekcja prowadzi do spadku odporności, co sprzyja rozwojowi wielu infekcji wtórnych. Na przykład zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS) jest chorobą wirusową, która może powodować objawy zarówno ze strony układu rozrodczego, jak i oddechowego u świń. Zakażenie wirusem PRRS prowadzi do osłabienia odporności u dotkniętych nim osobników, predysponując je do rozwoju innych wirusowych i bakteryjnych infekcji dróg oddechowych.
Wirusy związane z chorobami układu oddechowego, takie jak wirus grypy świń (SIV), są również powszechnie spotykane jako przyczyny chorób układu oddechowego u świń. SIV powoduje częste występowanie kaszlu, gorączki, ospałości i utrudnionego oddychania u dotkniętych nim zwierząt. Chociaż śmiertelność w przypadku SIV jest niska, choroba rozprzestrzenia się szybko, z wysokim wskaźnikiem zachorowalności.
Infekcje bakteryjne odgrywają również znaczącą rolę w chorobach układu oddechowego. Bakterie te mogą stanowić pierwotne źródło choroby, ale często wywołują wtórne zakażenia u świń, które są już osłabione przez choroby wirusowe. Actinobacillus pleuropneumoniae (APP) jest patogenem bakteryjnym, który może powodować szeroki zakres objawów klinicznych, od łagodnej przewlekłej choroby układu oddechowego do ostrej choroby i gwałtownych upadków. Mycoplasma hyopneumoniae jest przyczyną infekcji bakteryjnej, powodując objawy ze strony górnych dróg oddechowych i skutkując zmniejszeniem przyrostów masy ciała. Zakażenie Glaesserella parasuis, które często występuje wtórnie do PRRS, powoduje zazwyczaj ostrą chorobę i szybką śmierć.
Zapobieganie i leczenie chorób układu oddechowego3
Zapobieganie chorobom układu oddechowego świń wymaga kompleksowego planu, który obejmuje zarówno szczepienia, jak i odpowiednie procedury hodowlane. Wprowadzając nowe zwierzęta do stada, upewnij się, że pochodzą one ze znanych źródeł i że jesteś pewny stanu ich zdrowia. Wystarczy jedna chora świnia, aby doprowadzić do wybuchu choroby, co będzie miało znaczący wpływ na zdrowie całego stada. Dodatkowo, należy pracować w celu ograniczenia nadmiernego zagęszczenia zwierząt w kojcach. Stłoczenie ułatwia szybkie rozprzestrzenianie się choroby ze względu na zwiększony kontakt między świniami, ale także powoduje stres dla układu odpornościowego. W wielu przypadkach, osłabiony stresem układ odpornościowy jest mniej zdolny do zwalczania infekcji niż zdrowy układ odpornościowy.
Należy wspomnieć o optymalizacji zdrowia świń poprzez zastosowanie odpowiednich procedur zarządzania gospodarstwem, żywienia i właściwego zapobiegania chorobom z zastosowaniem specyficznych dla gospodarstwa strategii szczepień. Opracowanie odpowiednich schematów szczepień może odegrać istotną rolę w zapobieganiu chorobom układu oddechowego, zmniejszaniu objawów klinicznych choroby i przenoszeniu chorób - co przyczyni się do poprawy opłacalności produkcji fermy trzody chlewnej.
Warto również pamiętać o tym, że infekcje należy leczyć natychmiast po ich wystąpieniu. Wczesne podjęcie leczenia odpowiednim lekiem, we właściwej dawce, we właściwym czasie może ograniczyć rozprzestrzenianie się chorób w stadzie, ograniczając ich wpływ na hodowlę. Zawsze konsultuj się z lekarzem weterynarii w sprawie terminu, wyboru opcji leczenia i sposobu podawania leku.
Referencje:
1 Gebhardt JT, Tokach MD, Dritz SS et al. (2020) Postweaning mortality in commercial swine production II: review of infectious contributing factors. Translational animal science, 4;4(2)
2 Straw BE et al. (1989) Estimation of the cost of pneumonia in swine herds. Journal of the American Veterinary Association, 195:1702-1706
3 Yaeger MJ (2019) Respiratory System. In: Diseases of Swine. Zimmerman JJ, Karriker LA, Ramirez A, Schwartz KJ and Stevenson GW Editors. 11th Edition, John Wiley and Sons, Inc. Chapter 21, p 393-407
4 Bochev I (2007) Porcine Respiratory Disease Complex (PRDC): A review.I. Etiology, epidemiology, clinical forms and pathoanatomical features. Bulgarian Journal of Veterinary Medicine, 10, No3, 131-146
@2023 Elanco i spółki powiązane
EM-PL-23-0040